Open brief aan de jonge leeuwen: voorstanders van verandering
Beste broeder, beste zuster,
Excuus, dat ik jou via deze manier beantwoord. Je bent wantrouwig tegenover de media en dat is niet geheel je eigen schuld. Verreweg de negatieve beeldvorming en stereotypering van mensen van onze huidskleur is via de media de wereld in geïnjecteerd. De media kan een onschuldige man schuldig maken en een schuldig land onschuldig laten lijken. Het is een machtig instrument dat zelden de hele waarheid vertelt. Maar ik denk dat wij op het punt zijn beland dat wij onze stem moeten laten horen. Ik heb ooit gelezen dat als men je pijn doet en je er niets van zegt, ze je zullen vermoorden en zeggen dat je ervan genoot. Men mag ons niet monddood maken en zeggen dat wij geen bezwaar hadden tegen Zwarte Piet en racisme in de Nederlandse samenleving.
Als eerste wil ik ieder van jullie bedanken voor jullie steun die ik tot nu toe mocht ontvangen. Ik voel me versterkt wanneer ik de strijdlust in jullie ogen zie. Ik ben ook blij met de mensen die zich om mijn veiligheid bekommeren. De geschiedenis heeft ons geleerd dat we moeten blijven opletten. En gezien de dreigementen en woede-uitbarstingen die wij dagelijks over ons heen krijgen, kunnen wij concluderen dat dit geen heren-discussie is. Laten we elkaar niet uit het oog verliezen.
Beste broeder, beste zuster, je hebt een tijdje niets van mij gehoord en ik heb begrepen dat je begint te twijfelen aan mijn betrokkenheid. Ik heb je hardop horen afvragen of ik nog wel aan jouw kant sta. Je ziet mij, meer dan voorheen, in blank gezelschap en je dacht dat ik verloren was. Je hoorde mensen mijn naam door het slijk halen en het versterkte je vermoeden. Nee, je passionele betrokkenheid is mij niet ontgaan. Het is goed dat je kritisch bent. Ik voel geen wrok, ik ben trots op je. Ik ben niet je leider, ik ben je broeder, ik heb liever dat je eerlijk tegen mij bent en dat ik boos word, dan dat je tegen mij liegt om een lach op mijn gezicht te toveren.
Misschien weet je het al, maar opkomen voor jezelf als zwarte man in een door wit gedomineerde samenleving is niet makkelijk. Onze generatie moet het wiel opnieuw uitvinden. Ik kom in het dagelijks leven heel veel dingen tegen waarop ik geen antwoord heb en ik heb een vermoeden dat ik niet de enige ben. Ik roep hierbij dan ook de oudere generatie, onze voorgangers op, om hun ervaring met ons te delen. Neem dit van mij aan: ik volg alles op de voet, ik zie alles en hoor alles wat er speelt, ook wanneer het stil is aan deze kant. Omdat je niets van mij hoort betekent niet dat ik niet om jou geef. Ik geef heel erg veel om je. We zullen het niet altijd met elkaar eens zijn over mijn keuzes. Maar ik wil dat je onthoudt dat zo lang ik leef, ik met hart en ziel zal streven voor een beter morgen. Want vandaag is niet wat het moet zijn.
Het klopt dat wij de laatste tijd niet veel meer samen optrekken. We komen uit hetzelfde huishouden, zijn uit hetzelfde hout gesneden en we kennen dezelfde zweepslagen. Ooit zagen wij overal: “stop: geen toegang”. Maar ik stop niet meer. Elke deur zal ik openbreken, elke muur ga ik naar beneden halen en elke steen zal ik optillen. Jij kan dat ook. Nu of later moet jij de wereld in de ogen kijken en haar de waarheid vertellen. Jij bent niet gelukkig, maar dat weet de wereld niet. Jij houdt haar voor de gek, omdat zij voor gek gehouden wil worden.
Je leeft in een racistisch land en nu pas weet ze dat jij het weet. En ze neemt het je niet in dank af. Nederland heeft een rassenprobleem, omdat zij nooit de nood ervan inzag om ons een klein beetje te leren kennen. Al 400 jaar zijn wij opgescheept met elkaar en nog kan zij mijn naam niet goed spellen. Maar dat gaat nu veranderen. We gaan haar niet meer voor de gek houden, ook al vraagt ze erom. We staan op en stellen ons opnieuw voor. En ze zal ons opnieuw leren kennen. Het is in haar voordeel om ons opnieuw te leren kennen.
Let wel op, wanneer zij ons kent, zal ze zich anders gedragen dan voorheen. Niets blijft hetzelfde. Ze gaat ons in een ander daglicht zien en haar gedrag gaat veranderen. Ze gaat zich boos maken, wild om zich heen slaan en zich met al haar kracht verzetten tegen elke vorm van verandering. Maar verandering kun je niet tegenhouden, en de persoon die het aanzwengelt ook niet. Wij moeten voorbereid zijn dat ook ons gedrag zal veranderen. We moeten haar tegemoet treden, met liefde. Het zijn onze broeders en zusters.
Laat het duidelijk zijn, wij hebben niets tegen onze witte broeders en zusters en wij willen hen niets afnemen. Wij zetten ons in tegen het geïnstitutionaliseerde racisme, iets dat in Nederland niet alleen taboe is, maar ook gemeengoed aan het worden is. Denk maar aan politiediscriminatie en racisme op de werkvloer. Wij willen dat Nederland inziet dat racisme onderdeel is van onze samenleving, ook wanneer wij het niet met eigen ogen zien, of het niet met ons hart voelen. Dat het niet weggaat als wij het enkel wegwensen, of er niet over praten. Het kruipt onderhuids en de gevolgen zijn niet te overzien.
Ik luister nu zo’n decennium naar de argumenten van de pro-pieten om Zwarte Piet niet eens een klein beetje aan te passen. Men wil halsstarrig vasthouden aan een relict uit het koloniale verleden. Zij hebben een kort geheugen. Men is vergeten hoe bruut de slavernij was en hoe intens dit nog voelbaar is in de Nederlandse samenleving. Ze zeggen dat de kinderen Zwarte Piet leuk vinden. Pestkoppen vinden pesten leuk, zijn zij daarom niet aan het pesten? Sinds wanneer is een ‘pietitie’ of een poll onder de meerderheid belangrijker dan feitelijke bevindingen? Wij moeten ons als samenleving sterk maken tegen racisme, ook wanneer het om iets gaat dat wij menen niet te kunnen voelen.
Wij maken ons allemaal wel eens schuldig aan discriminatie en hebben vooroordelen , maar racisme is puur gif. Racisme is een groep mensen minderwaardig achten op basis van hun huidskleur of afkomst. Wanneer je een karikatuur van een zwart persoon als knecht neerzet naast een wit persoon, zijn meester, maak je je niet alleen schuldig aan racisme, maar je doet het feest dat bedoeld is voor kinderen veel geweld aan. En het argument dat Zwarte Piet geen karikatuur van een ‘neger’ is, daar kan ik alleen maar kort over zijn. Een wit persoon heeft geen afro-kapsel. En geen wit persoon is ooit gestereotypeerd met rode lippen, creoolse oorbellen en een egaal zwart gezicht. De zwarte mens daarentegen wel. Foto’s van verkleedpartijen, oude prenten uit kinderboeken en schilderijen bevestigen dit. Zwarte Piet is een souvenir uit het Nederlands slavernijverleden. Hij hoort thuis in een museum en niet op een kinderfeest.
En hier staan we nu, terecht verbijsterd. Beste broeders en zusters, ik deel jullie frustraties en woede, maar laten wij onthouden: een samenleving leef je niet alleen. Als wij van anderen vragen om begrip en empathie, moeten wij zelf ook begrip en empathie tonen. Het Sinterklaasfeest betekent heel veel voor vele landgenoten en daar moeten wij rekening mee houden. Iedereen die oproept om het Sinterklaasfeest af te schaffen krijgt mij tegenover zich. De strijd gaat niet om het afschaffen van het feest, maar om het aanbrengen van een kleine aanpassing, zodat wij als land een stap naar voren kunnen zetten.
Bij de hoorzitting op 17 oktober jl. in Amsterdam heb ik mijn ogen uitgekeken. En daar staan ze dan, dacht ik bij mezelf. De panters, de leeuwen. Jonge leeuwen, voorstanders van verandering. En ik dacht: hoe komen zij aan de kracht om zich zo te roeren tegen de machthebbers? Hoe komen ze aan die ruggengraat, om de dominante blanke samenleving in de ogen te kijken en te zeggen: “Nederland is ook mijn land en ik wil niet langer als tweederangsburger behandeld worden.”?
Als je de geschiedenis kent, is het eigenlijk niet zo vreemd. Wij zijn afstammelingen van krijgers, koninkrijken, trotse volkeren met een rijke cultuur en geschiedenis, die slavernij en kolonisatie hebben overleefd. Wij zijn nooit Kanaän geweest en we zullen het nooit worden. Onze voorouders hebben hun waardigheid altijd behouden. Nu is het aan ons om hetzelfde te doen. Laten wij met de borst naar voren en met de rug recht de toekomst tegemoet treden; als broers en zusters. Niet achter elkaar, niet apart van elkaar, maar naast elkaar.
Tenslotte wil ik het volgende meegeven: luister naar het advies van anderen, maar volg altijd je hart. Wees nooit bang om jezelf te zijn en – ik kan het niet genoeg zeggen – wees nooit bang om je gevoelens te uiten. Al die gevoelens die we opkroppen, op wie reageren wij het uiteindelijk af? Wie moet betalen met zijn bloed? Ik zie heel veel broeders zonder zelfkennis en waardigheid. Ze steken en schieten elkaar neer, tot ze elkaars leven ontnemen. Dit baart mij veel zorgen. Daar zullen we ook tegen op moeten treden. Want wij hebben elkaar nodig. Ook de kinderen en vrouwen. Laten wij ervoor zorgen dat de kinderen goede scholing en functies genieten, en dat zij gezond en wijs mogen zijn. Dat onze vrouwen gerespecteerd worden en niet lijden onder het systeem of onder zwakke broeders die de kettingen van de slavernij nog niet van zich hebben afgeschud. Onze vrouwen en kinderen verdienen het allerbeste dat wij in ons hebben. Wij hebben veel goeds in ons. Ik heb het gezien, en ik hoop dat deze brief jou eraan herinnert.
Met heel mijn hart,
Licht en liefde,
Jerry King Luther Afriyie
Soul Rebel Movement