SPEECH JERRY KNO’LEDGE AFRIYIE: HET LICHT VAN BROEDERSCHAP
Goedemiddag dames en heren,
Bedankt voor uw aanwezigheid.
Mijn naam is Jerry King Luther Afriyie, ik ben dichter en blogger onder de naam Kno’Ledge Cesare. Ik ben oprichter van Stichting Soul Rebel Movement en vader van twee kinderen van wie ik heel veel houd.
We zijn vandaag hier, op deze prachtige locatie, bij elkaar gekomen, alhoewel niet per ongeluk of door omstandigheden. Wij zijn hier omdat wij een bijzondere leider mogen eren. Sommigen zijn hier omdat Anton de Kom voor hen net zo dierbaar is als hun eigen moeder en net zo waardevol is als hun eigen kinderen, en anderen zijn uit nieuwsgierigheid hier naartoe gekomen. Hoe dan ook, vandaag is een bijzondere
dag.
Ondanks dat wij het er allemaal mee eens zullen zijn dat Anton de Kom deze middag dik verdiend heeft, was hetgeen makkelijke opgave. Wij hebben geen makkelijke weg bewandeld van het idee naar de uitvoering toe. Maar Amenda, mijn partner in crime, die nu bij de liefde van haar leven is in een ver oord, het team, en ik hebben ons er hard voor gemaakt dat deze dag zou aanbreken. En nu is aangebroken.
Wij hebben hulp van een aantal mensen gehad waar ik nu de gelegenheid voor wil nemen om te bedanken. Raul Balai en Raquel Van Haver, de curatoren van de tentoonstelling, het Bijlmer Paktheater en in het bijzonder mevrouw Ernestine Comvalius voor haar gastvrijheid, de Openbare Bibliotheek Bijlmer Centrum, Stadsdeel Zuidoost, Ellen Dijkshoorn en Stichting Herdenking Slavernijverleden 2013. Apart wil ik Eden Berhane bedanken voor haar inzet voor het project. Ze is een ambtenaar. Ik weet wat u denkt over ambtenaren, maar sommige ambtenaren werken wel. Ik wil het team, de sprekers, de artiesten en alle andere betrokkenen alvast bedanken. Mijn dank is groot en ik ben nederig.
We zijn hier vandaag voor Anton de Kom, maar wij weten ook dat u hier geen 4 uurtjes zult doorbrengen zonder te eten. Ik hoor men dan al in de gangen roepen: “wat voor evenement is dit?”. Dus zijn we Patricks Catering gaan lastig vallen. Het is vanzelfsprekend dat wij Patrick hebben benaderd. Ik hoef de meesten van jullie niet te vertellen over de lange rijen bij Kwakoe en hoe boos jullie kunnen worden dat je zo lang in de rij moet staan voor spareribs. We vertelden Patrick over het project en hij vroeg ons wat wij van hem wilden. Zonder twijfel riepen we: “nasi en bami”. En om het plaatje compleet te maken, zeiden we “en kip apart”. Het werd even stil, waarna Patrick zei: je gaat een project doen over Anton De Kom en het slavernijverleden; en je wilt nasi en bami? Jongens, jongens… en ik hoorde de cynische toon in zijn lach. Zo zie je maar weer, je moet een project over Anton De Kom niet aan een Ghanees overlaten. In de pauze kunnen jullie met een gerust hart naar de foyer waar een traditioneel Surinaamse gerecht klaarstaat.
Er is mij de afgelopen maand vaker gevraagd; waarom wil jij dit doen? Meestal nadat men naar mijn afkomst had gevraagd. Het is net als wanneer je een mooie vrouw ontmoet en ze is nog niet bewust van haar schoonheid. Je geeft haar complimentjes en ze kijkt iedere keer weer verbaasd, alsof ze het allemaal niet verdient. Dus bij deze zeg ik: waarom niet? Er zijn velen hier in ons midden die meer weet van Anton De Kom dan ik ooit te weten zal komen. Maar wij zijn dit project niet gestart omdat wij meer dan u wisten. Wij wilden enkel een ode brengen aan een vrijheidsstrijder, een pionier, en niet te vergeten een verzetsheld in de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had hij zich koest kunnen houden en zeggen: boontje komt om zijn loontje. Maar zo dacht hij niet, zo zat hij niet in elkaar. Het is een bijzondere man die ik graag mijn voorbeeld mag noemen.
Het Nederlandse slavernijverleden is een dieptepunt in haar geschiedenis. Men was haar menselijkheid zoek en deed alles wat God verboden had, met de Bijbel onder hun kussens. Niet voor niets heeft men liever dat wij er niet over praten, niet over schrijven en de scholen er zo min mogelijk tijd aan besteden. En het systeem werkt. Het is dit jaar 150 jaar geleden dat de slavernij in de Nederlandse koloniën in de West werd afgeschaft, en velen zien een reden om een feest te vieren. Maar ik zie iets anders. Ik zie wantrouwen en diep gewortelde woede, ik zie schaamte en angst. Angst om elkaar als broeders en zusters te zien, angst om vergiffenis te vragen en angst om het te geven. Als wij hier niets aan doen, wordt de schade straks onherstelbaar. Kinderen geven terug wat je hen meegeeft.
Het slavernijverleden mag zich nooit meer herhalen. Niet in die vorm, en als je het mij vraagt ook niet in andere vormen zoals wij vandaag de dag meemaken. Op mijn manier wil ik een bescheiden bijdrage leveren aan de emancipatie van de mensheid. Want zo ver zijn wij er nog niet. Ik geloof in ons, maar wij hebben nog een lange weg te gaan.
Anton de Kom wilde broederschap in Suriname onder de verschillende bevolkingsgroepen. Het is heel erg jammer dat er vandaag hier in Nederland, met name in Amsterdam Zuidoost, waar ik vandaan kom, geen broederschap is tussen ons. Hoe mooi zou het zijn als wij niet meer opkeken wanneer we in het gezelschap zijn van andere mensen met een ander geloof en andere achtergrond? Hoe mooi zou het zijn om elkaars zorgen te delen en elkaar op te vangen als het tegen zit, zonder iets terug te verwachten? Gun de ander wat jij jezelf gunt, wees oprecht naar je buurman en je overbuurman toe. Laten wij onze harten openen voor elkaar. Laat het licht van broederschap in ons midden vallen.
Bedankt voor uw komst.
Ik hoop dat u geniet van ons programma.
Foto: Hans Mooren